Andrzejewo to położona w północno-wschodniej części Mazowsza miejscowość o bogatej historii. Miasto zostało lokowane w 1534 roku przez Andrzeja Krzyckiego. W 1869 roku Andrzejewo straciło prawa miejskie i stało się siedzibą urzędu gminy. Z ziemiami tymi związane są losy m.in. Kardynała Stefana Wyszyńskiego i Marszałka Józefa Piłsudskiego. W dniach 12-13 września 1939 roku rozegrała się tu ostatnia bitwa 18 Dywizji Piechoty.
Położenie
Pod względem geograficznym Andrzejewo leży na Wysoczyźnie Wysokomazowieckiej na wysokości ok. 120 m nad poziomem morza. Współrzędne: 22° 12′ E, 52° 50′ N. Miejscowość położona jest nad rzeką Mały Brok.
Pod względem administracyjnym Andrzejewo jest siedzibą gminy położonej w powiecie ostrowskim w województwie mazowieckim i graniczy z województwem podlaskim.
Głównym szlakiem komunikacyjnym przebiegającym przez teren gminy jest droga krajowa nr 63 łącząca przejście graniczne Sławatycze-Domaczewo (BY), przez Siedlce, Łomżę i Giżycko, z planowanym przejściem granicznym Rudziszki-Kryłowo (RU).
W odległości ok. 2,5 km od granic gminy przebiega droga ekspresowa S8, stanowiąca polską część trasy E67. Łączy ona byłe przejście graniczne Kudowa Słone-Náchod (CZ), przez Wrocław, Warszawę, Białystok, z byłym przejściem granicznym Budzisko-Kalvarija (LT).
Najbliższa stacja kolejowa, oddalona o 10 km w linii prostej od Andrzejewa, znajduje się w Czyżewie. Obsługuje ona połączenia m.in. z Białymstokem, Bielsko-Białą, Gdynią, Jelenią Górą, Krakowem, Łodzią, Rzeszowem, Szczecinem, Warszawą i Wrocławiem.
Odległości od Andrzejewa w linii prostej: Czyżew – 9 km, Zambrów – 17 km, Ostrów Mazowiecka – 21 km, Białystok – 73 km, Warszawa – 104 km.
Gospodarka
Tradycja, uwarunkowania historyczne i środowiskowe wpłynęły na rolniczy charakter gospodarki gminy Andrzejewo. 91,5% powierzchni gminy stanowią użytki rolne dobrej jakości. Miejscami wymagają intensywnego nawadniania i nawożenia. Dominują gleby bielicowe i pseudobielicowe, przy mniejszym udziale gleb brunatnych i czarnych ziem właściwych. 94,6% gruntów ornych stanowią gleby klas III i IV. Rolnictwo skupione jest głownie na produkcji mleka.
Pod względem zasobów leśnych gmina należy do obszarów bardzo słabo zalesionych. Lasy stanowią zaledwie 2,6% ogólnej powierzchni. Jest to jeden z najniższych wskaźników w województwie. Lasy prywatne stanowią 298 ha, a lasy państwowe 14 ha. Dominującym gatunkiem jest sosna z domieszką brzozy i dębu w wieku od 5 do ponad 110 lat.
Na terenie gminy z uwagi na jej rolniczy charakter nie ma dużych zakładów przemysłowych. Działa tu jednakże kilka mniejszych przedsiębiorstw. Dominują usługi dla rolnictwa, drobny handel, transport i usługi budowlane. Od początku lat 80-tych istnieje w Andrzejewie, zbudowana od podstaw jako firma prywatna Wytwórnia Wód Gazowanych i Makaronu.
W gminie Andrzejewo w roku 2016 w rejestrze REGON zarejestrowanych było 206 podmiotów gospodarki narodowej, w tym 36 w sektorze rolniczym, 19 w sektorze przemysłowym i 36 w sektorze budowlanym.
Infrastruktura
Gmina Andrzejewo posiada bardzo dobrze rozwiniętą infrastrukturę, szczególnie pod względem telekomunikacyjnym i wodociągowym. Dobrze rozwinięte są także sieci dróg i energii elektrycznej.
Komunikacja na terenie gminy zapewniana jest przez dobrze rozbudowany układ dróg gminnych i powiatowych oraz fragment drogi krajowej nr 63. Oś komunikacyjną gminy stanowi droga nr 23577 Ostrów Mazowiecka – Andrzejewo – Warchoły. Łączy ona Andrzejewo z drogami S8 i DK63. Od drogi tej odchodzi sieć dróg powiatowych i gminnych łącząca wszystkie miejscowości gminy z ośrodkiem administracyjno-usługowym. W większości są to drogi z nawierzchnią bitumiczną.
Usługi telekomunikacyjne na terenie gminy zapewniane są poprzez telekomunikacyjną sieć przewodową oraz bezprzewodową. Obie technologie zapewniają stały dostęp do Internetu i telefonii.
Wszystkie miejscowości w gminie zaopatrywane są w wodę bieżącą z sieci wodociągów zasilanej z trzech ujęć znajdujących się w Andrzejewie, Zarębach-Bolędach i Królach Małych. Z instalacji wodociągowej korzysta 98,8 % ogółu ludności gminy. Ścieki z gospodarstw domowych w Andrzejewie odprowadzane są za pomocą sieci kanalizacyjnej do oczyszczalni ścieków. Liczba ludności korzystającej w 2016 roku z oczyszczalni wyniosła 546. W pozostałych miejscowościach znajduje się 189 oczyszczalni przydomowych i 768 zbiorników bezodpływowych.
Dane statystyczne
W gminie Andrzejewo znajduje się 31 miejscowości i 30 sołectw. Jej powierzchnia wynosi 119 km² i stanowi 9,7% powierzchni powiatu ostrowskiego.
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego z 2016 roku gminę Andrzejewo zamieszkuje 4210 osób, co daje zagęszczenie na poziomie 35 osób na 1 km² i stanowi 5,7% mieszkańców powiatu. Na 100 mężczyzn przypada 101 kobiet. Na 100 osób w wieku produkcyjnym przypada 65 w wieku nieprodukcyjnym. Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym wynosi 3,7%. W roku 2016 odnotowano 44 urodzenia żywe i 57 zgonów, co daje przyrost naturalny -13.
Według ostatniego Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 roku Andrzejewo zamieszkuje 926 osób co stanowi 20,9% mieszkańców gminy. Na 100 mężczyzn przypada 100 kobiet. Na 100 osób w wieku produkcyjnym przypada 61 osób w wieku nieprodukcyjnym.
Bibliografia:
- Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2012.
- Statystyczne Vademecum Samorządowca 2017, Urząd Statystyczny w Warszawie, Warszawa 2017.
- Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Andrzejewo, Załącznik nr 1 do uchwały nr IX/45/11 z dn. 18 lipca 2011 r. Rady Gminy Andrzejewo.
- Gminne Wieści z Andrzejewa, Biuletyn informacyjny Urzędu Gminy w Andrzejewie, XI/2018.
Zdjęcie w nagłówku: Andrzejewo widziane z wieży kościelnej.
