Ołtarz p.w. Matki Boskiej Różańcowej, który znajduje się w południowej nawie świątyni powstał najprawdopodobniej w roku 1810, według wizytacji z roku 1811 był całkowicie nowy jeszcze nie odmalowany. Znajdujący się w nim obraz, który według napisu w dolnej części, pochodzi z roku 1812 i został namalowany przez Macieja Rzepczyńskiego. „Obraz ten, namalowany na desce w barokowym układzie kompozycyjnym i o barokowych cechach stylowych, jest interesującym przykładem trwania w malarstwie wcześniejszych tradycji”. Jeszcze za czasów księdza Karola Arendta, a wiec przed rokiem 1816, ołtarz został odmalowany i odzłocony. Kolejne prace przy ołtarzu zostały przeprowadzone staraniem księdza Wincentego Godlewskiego. Znaczące zmiany nastąpiły pod koniec XIX wieku gdy proboszczem był ksiądz Józef Korolec. W ołtarzu zostały umieszczone obrazy: Matki Bożej Różańcowej i Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, oba autorstwa Tadeusz Cieślewskiego. Ołtarz został przemalowany, a ornamenty odzłocone. Prace wykonano kosztem księży Pawła i Walentego Załuskich. Kolejna renowacja ołtarza została przeprowadzona w latach 1966 -1968 staraniem księdza Bolesława Kozłowskiego.
Ołtarz, wykonany z drewna o wymiarach wys. 6,18 metra i szer. 3,45 metra, przed remontem, który przeprowadzono w 2015 roku, był cały pomalowany na biało. Według przeprowadzonych badań stratygraficznych w pierwotnej wersji dominował kolor brązowy, kolumny były w kolorze ciepłego ugru, a mensa niebieska. Kapitele i częściowo bazy kolumn były złocone. Stan zachowania obrazów wymagał przeprowadzenia prac konserwatorskich. Obraz główny (przesuwany) Matki Bożej Różańcowej wykonany na cienkim płótnie posiadał liczne zabielenia i spękania, wykruszenia warstwy malarskiej i przemalowania. Szczególnie dolny brzeg malowidła był bardzo uszkodzony. Na całości płótna występowały liczne dziury z uszkodzeniami warstwy malarskiej i gruntów. Obraz główny malowany na desce posiadał liczne zabrudzenia i przemalowania, widoczne były ślady działalności drewnojadów. Metal z którego wykonana była suknia Matki Boskiej i korony pokryty był warstwą patyny, posiadał także uszkodzenia mechaniczne. Ostatni obraz, znajdujący się w górnej części ołtarza, przedstawia Matkę Boską Nieustającej Pomocy. Posiadał pionowe sfalowania całej powierzchni płótna oraz mocno zabrudzoną i zszarzałą powierzchnię.
Pracami konserwatorskimi został objęty cały ołtarz, łącznie z trzema obrazami. Po wykonaniu dokumentacji fotograficznej i opisowej, badań stratygraficznych i mikologicznych, obraz został zdemontowany i przewieziony do pracowni profesora Andrzeja Łojszczyka. Tu dezynfekcji zostały poddane wszystkie drewniane części ołtarza i obrazów, zostały zdjęte przemalowania i werniksy z powierzchni obrazów oraz przemalowania i złocenia ze wszystkich części architektonicznych ołtarza oraz z putt, które wieńczyły boczne kolumny. Został dokonany dublaż obrazów. Konserwacji został poddany obraz główny drewniany wraz ze srebrną koszulką. Uzupełniono ubytki gruntów i warstwy malarskiej we wszystkich obrazach, dokonano retuszu i położono werniksy końcowe na powierzchnię obrazów. Uzupełniono również ubytki gruntów na całej powierzchni ołtarza, przeprowadzono retusz konserwatorski polichromowanej nastawy ołtarza, wykonano prace pozłotnicze, została położona warstwa lakierów zabezpieczająca partie polichromowane. Całość prac został opisana w dokumentacji końcowej.
Remont ołtarza został przeprowadzony w ramach projektu Prace konserwatorskie zabytkowego budynku Parafii rzymsko-katolickiej pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Andrzejewie warunkiem polepszenia oferty kulturowej. Poza konserwacją zabytkowego ołtarza w wyżej wymienionym projekcie zostały podjęte m.in. następujące działania: remont dachu nawy głównej zabytkowego budynku kościoła, instalacja podjazdu dla osób niepełnosprawnych poruszających się na wózkach. Środki finansowe na projekt zostały pozyskane przez parafię z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2013. Całkowity koszt przedsięwzięcia wyniósł 1073906,72 zł z czego 69 % stanowiło dofinansowanie z RPO Województwa Mazowieckiego.
Bibliografia:
- Galicka, H. Sygietyńska, Zabytki sztuki powiatu ostrowskomazowieckiego, w: Ostrów Mazowiecka z dziejów miasta i powiatu, pod red. S. Russockiego, Książka i Wiedza, Warszawa 1975.
- Załuska, Andrzejewo i kościół andrzejewski: szkic historyczny, Płock 1908.
- Archiwum Parafialne w Andrzejewie, Studium wykonalności projektu Prace konserwatorskie zabytkowego budynku Parafii rzymsko-katolickiej pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Andrzejewie warunkiem polepszenia oferty kulturowej.
