We wrześniu 2018 roku ukazała się Monografia Gminy Szumowo. Ta długo oczekiwana książka została zaprezentowana mieszkańcom gminy i okolicznym pasjonatom historii podczas spotkania w Gminnym Ośrodku Kultury w Szumowie. W spotkaniu udział wzięli także autorzy publikacji, dobrze nam znani z badań nad historią Andrzejewa: profesor Adam Czesław Dobroński i doktor Mieczysław Żochowski, którzy przybliżyli historię powstawania książki i związane z tym problemy. Prace nad książką, zbieranie materiałów, relacji i fotografii rozpoczęto już w latach dziewięćdziesiątych. Zainicjował je znany mieszkańcom gmin Szumowo i Andrzejewo wieloletni działacz samorządowy i społeczny Władysław Polak a wspierał go w tym Edward Lipiński.

Książka jest ciekawą próbą przedstawienia bogatej historii gminy Szumowo i jej mieszkańców. Składa się z czterech rozdziałów. W pierwszym zostały omówione m. in. dzieje tych ziem w średniowieczu i proces osadnictwa z XV wieku. Ważne miejsce zajmuje tu powstanie parafii. Kolejne dwa rozdziały poświęcone są historii Szumowa i okolicznych wsi w czasie zaborów. Na uwagę zasługuje dość liczny udział mieszkańców tych terenów w powstaniu styczniowym. Ostatni czwarty rozdział to kronika dwudziestolecia międzywojennego. Wszystko to zostało wzbogacone dużą ilością zdjęć, niestety większość z nich wykonano współcześnie. Książka kończy się na roku 1939. Z tego okresu pochodzi umieszczona w publikacji „Księga należności z racji ubezpieczenia użytków budowli z 1938/39 roku”. W tym miejscu wielu mieszkańców Gminy Szumowo z pewnością znajdzie swoich przodków.