W dniu jego śmierci 28 maja 1981 roku Ojciec Święty Jan Paweł II skierował do Polaków następujące słowa: „Szczególnym przedmiotem medytacji uczyńcie postać niezapomnianego Prymasa, Kardynała Stefana Wyszyńskiego, jego osobę, jego naukę, jego rolę w jakże trudnym okresie naszej historii. To wszystko uczyńcie przedmiotem medytacji i podejmijcie – to wielkie i trudne dzieło, dziedzictwo przeszło tysiącletniej historii, na którym on, Kardynał Stefan Prymas Polski, dobry pasterz, wycisnął trwałe, niezatarte piętno”. To wezwanie Papieża z pewnością wielu z nas stara się realizować indywidualnie tak, jak wskazuje mu to własne sumienie. Są jednak chwile w życiu naszej andrzejewskiej społeczności, gdy wspólnie staramy się wyrazić nasze przywiązanie i szacunek dla Sługi Bożego Księdza Kardynała Stefana Wyszyńskiego, gdy wspólnie otaczamy Go naszą modlitwą i pamięcią. W roku beatyfikacji Prymasa Tysiąclecia będziemy pisać o jego związkach z Andrzejewem. Rozpoczynamy od artykułów przedstawiających różne sposoby upamiętniania tej niezwykłej postaci przez lokalną społeczność.
Uroczystości żałobne
Uroczystość żałobne po śmierci Prymasa, były okazją do modlitwy w Jego intencji. W tych dniach cały naród, pogrążony w żałobie, wyrażał swój szacunek dla Zmarłego. Pogrzeb odbył się 31 maja 1981 roku w Warszawie. Msza św. została odprawiona na ówczesnym Placu Zwycięstwa (Plac Marszałka Józefa Piłsudskiego) w Warszawie, przewodniczył jej ksiądz kardynał Agostino Casaroli Sekretarz Stanu Stolicy Apostolskiej. Wśród rzeszy wiernych, obecna była delegacja parafian z Andrzejewa. Ci, którzy pozostali w domach w skupieniu śledzili Ostatnie Pożegnanie na ekranach telewizorów. W tym dniu ulice były wyludnione i ciche. W kilka dni później Msza św. w intencji zmarłego została odprawiona w Andrzejewie. Przewodniczył jej ksiądz dziekan Kazimierz Równy. Okolicznościową homilię wygłosił ksiądz kanonik Jan Tyszka. Po Mszy św. księża i licznie zebrani parafianie udali się w procesji na cmentarz, gdzie przy grobie Matki Prymasa Tysiąclecia odmówiono wspólną modlitwę. W pięć lat po owych wydarzenia, z okazji nawiedzenia parafii przez obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, na dzwonnicy andrzejewskiej świątyni zawisł dzwon. Można odczytać na nim napis następującej treści: SOLI DEO PER MARIAM STEFAN KARDYNAŁ WYSZYŃSKI DZWON TEN OFIAROWAŁ KS. KA. DR. JAN TYSZKA KOLEGA I PRZYJACIEL KS. PRYMASA RODZINNEJ PAR. ANDRZEJEWO W UROCZYSTYM DNIU NAWIEDZENIA OBRAZU PANI JASNOGÓRSKIEJ 1 MAJA 1986 R.
Aleja na cmentarz im. Księdza Prymasa Kardynała Wyszyńskiego
Zamiar nazwania alei prowadzącej z kościół na cmentarz imieniem kard. Wyszyńskiego powzięto jeszcze przed jego śmiercią, podczas ostatniej wizyty Prymasa Tysiąclecia w Andrzejewie 29 października 1980 roku. Prace rozpoczęły się w roku następnym, wykonano dwa mostki przepustowe, położono asfalt, w następnych latach obsadzono aleje tujami. Poświęcenie nastąpiło 1 listopada 1981 roku w uroczystość Wszystkich Świętych. W modlitwie przygotowanej na tę okoliczność przez księdza proboszcza Józefa Mierzejewskiego czytamy: „Chryste Ty powiedziałeś: „Ja jestem Drogą, Prawdą i Życiem. Kto idzie za mną nie chodzi w ciemności”. Tyle jest dróg na świecie, ale Ty jesteś jedyną pewną drogą, która prowadzi do nieba. Droga cmentarna, którą tyle razy kroczyliśmy, kroczymy i będziemy kroczyć sami lub z bliźnimi odprowadzając ich na wieczny odpoczynek niech nam będzie nadzieją zmartwychwstania i życia wiecznego. Wiele razy chodził tą drogą-aleją nasz Rodak na grób swojej ukochanej matki, jako chłopiec, młodzieniec, student, kapłan, biskup, kardynał Stefan Wyszyński, Prymas Polski. Racz Panie pobłogosławić i poświęcić tę Aleję ku Twojej chwale, ku naszemu pożytkowi i na wieczną pamiątkę potomnym, którą z dniem dzisiejszym ogłaszamy i nazywamy Aleją Imienia Kardynała Stefana Wyszyńskiego Prymasa Polski. Amen”.
Tablica upamiętniająca Prymasa Tysiąclecia i kaplica Matki Bożej Jasnogórskiej
W roku 1984 powstała idea uczczenia pamięci kardynała Stefana Wyszyńskiego poprzez wmurowanie w Andrzejewskim kościele tablicy. Uroczystości poświęcenia i odsłonięcia tablicy odbyły się 16 września 1984 roku i zbiegły się z obchodami 45. rocznicy bitwy pod Andrzejewem. Na uroczystość przybył biskup Juliusz Paetz, który odprawił Mszę św. i poświęcił tablicę ku czci kardynała Wyszyńskiego. Wśród wielu znakomitych gości obecna była siostra Prymasa Tysiąclecia pani Janina Jurkiewicz. Początkowo tablica została umieszczona w bocznej nawie, na filarze na wprost wejścia do świątyni. Dopiero w roku 1991 została przeniesiona do dawnej kaplicy św. Anny, która staraniem księdza proboszcza Józefa Mierzejewskiego została przygotowana do uczczenia Matki Bożej Jasnogórskiej i Prymasa Tysiąclecia. Prace remontowe w kaplicy rozpoczęto w roku 1989. Wbudowano witraż, w nim postacie Ojca Świętego z dewizą: Totus Tuus i Księdza Prymasa z zawołaniem: Soli Deo per Mariam. 15 listopada 1991 roku zamontowano ołtarz i przeniesiono wspomnianą tablicę. W ołtarzu został umieszczony obraz Matki Bożej Jasnogórskiej, przeniesiony z bocznego ołtarza, który został ufundowany przezksiędza proboszcza Kozłowskiego na pamiątkę Millenium Chrztu Polski w roku 1966. Całość wyposażenia kaplicy została zaprojektowana przez artystę malarza Jana Moczydłowskiego z Białegostoku. Remont sfinansował ksiądz Mierzejewski. Kaplicę 8 kwietnia 1994 roku poświęcił biskup pomocniczy diecezji łomżyńskiej Tadeusz Zawistowski.
Zdjęcie w nagłówku: Tablica przy alei wiodącej na cmentarz parafialny w Andrzejewie
